راهنمای جمع آوری اطلاعات و تحقیق پیرامون حادثه
مقدمه:
اگر چه نگرش “پیشگیرانه” سرلوحه برنامه های جاری HSE در شرکت ملی گاز ایران می باشد، ولی واقعیت این است که تا استقرار نظام مدیریت HSE و نهادینه شدن آن در سطوح مختلف سازمانی و کاهش معنادار حوادث، متأسفانه شاهد وقوع حوادث گوناگونی خواهیم بود و در نتیجه برای دست یابی به یکی از اصول اساسی نظام مدیریت HSE یعنی کنترل، تخفیف ترمیم عوارض ناشی از حوادث ( کاهش آسیب ها/ضایعات ) بایستی از یک سو سطح آگاهی و آمادگی کارکنان را برای مقابله نظام مند با وضعیتهای اضطراری افزایش داده و از سوی دیگر با جمع آوری داده های مربوط به چگونگی و شرایط وقوع حوادث، آنها را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و علل ریشه ای را تعیین نمود.
با اجرایی شدن راهنمای حاضر و آموزش مفاد آن برای مخاطبین می توان امید داشت که این روش ها در سطح شرکت ملی گاز جاری شده و ضمن آشنایی هر یک از کارکنان با وظایف خود در هنگام حادثه، اطلاعات همگونی نیز در اختیار مسئولین HSE قرار می گیرد تا با تجزیه و تحلیل آماری و طبقه بندی علل ریشه ای آنها، اصل “درس آموزی از حوادث برای پیشگیری از وقوع مجدد حوادث” را عینی نمایند و تدابیر لازم برای اجرایی شدن یافته ها در قالب برنامه سالانه HSE در سطوح مختلف تصمیم گیری ، فرصت طرح شدن بیابند.
تعاریف:
به منظور یکسان سازی و به یاد سپاری سریعتر واژه های بکار رفته در این مقررات ، معانی ذیل انتخاب شده اند:
شرکت : منظور از شرکت در این مقررات شرکت ملی گاز ایران می باشد.
امور بهداشت، ایمنی و محیط زیست : این امور به عنوان یک سیاست گذار برای مدیریت سه بخش بهداشت ، ایمنی و محیط زیست زیر نظر مستقیم مدیر عامل شرکت فعالیت می نماید.
شرکت تابعه: به شرکت های زیر مجموعه شرکت ملی گاز ایران گفته می شود که مدیران عامل آنها اعضاء هیئت مدیره شرکت می باشند و مستقیما به مدیر عامل شرکت گزارش می دهند.
کارکنان: به کلیه افرادی اطلاق می شود که با شرایط زیر در شرکت اشتغال دارند:
الف – کارمندان اعم از رسمی یا پیمانکاری که حقوق دریافت می نمایند.
ب- کارگران شامل افرادی که با دریافت دستمزد بطور رسمی، پیمانی یا موقت بکار گمارده شده و مشمول قانون کار می باشد.
ج – کارآموزان
تذکر: مأموران و اشخاصی که از سازمانها ، نهادها و ارگانهای دولتی و یا غیر دولتی انجام وظیفه ای را در شرکت به عهده دارند و همچنین کار آموزان غیرشرکتی نیز تابع این مقررات می باشند.
سرپرست: سر پرست در هر مقام کارمندی است که مستقیما مسئول اداره کارکنان، دستگاه ها و یا تأسیسات زیر نظر خود می باشد.
تأسیسات: هر کارگاه دائم یا موقت که در آنجا یک یا چند نفر برای انجام عملیات یا فعالیت های مورد نظر شرکت، انجام وظیفه می نمایند.
باشگاه ها، رستوران ها، سینماها، بیمارستان ها، درمانگاه ها، اردوگاه ها، ادارات، منازل مسکونی و یا سایر ساختمان هایی که در اختیار شرکت می باشند نیز جزء تأسیسات محسوب می شوند.
کمکهای اولیه: اقدامات اولیه که برای نجات جان فرد بیمار / حادثه دیده قبل از رسیدن به پزشک صورت می گیرد.
واحد: منظور از واحد دوایر، ادارات، ادارات کل، کارخانجات یا قسمتهایی است که با پیشنهاد امور بهداشت، ایمنی و محیط زیست تعیین و در مسابقات ایمنی شرکت داده می شوند.
آسیبهای ناشی از کار آماری: آسیب های ناشی از کار آماری، آسیب هایی است که در مدت قرارداد بین شرکت و کارکنان برای انجام کار در شبانه روز (با در نظر گرفتن قانون کار برای کارگران) حین انجام وظیفه و یا ناشی از انجام وظیفه به کارکنان شرکت وارد آید.
آسیبهای ناشی از کار غیر آماری: آسیب هایی است که در اثر حوادث حین رفت و آمد بین منزل و محل کار، ساعات صرف نهار و موارد مشابه آن رخ می دهد و به نحوی، با انجام وظیفه ارتباط داشته باشد، ناشی از کار محسوب ولی در آمار حوادث منظور نمی گردد.
آسیبهای غیر ناشی از کار: کلیه آسیب هایی که مشمول تعریف آسیب های ناشی از کار آماری و غیر آماری نشود ، نظیر آسیب هایی که در اثر وقوع حوادث خارج از ساعات کار یا ایام تعطیل برای کارکنان رخ می دهد. (در صورتی که مشغول انجام وظیفه برای شرکت نباشند) آسیب های غیر ناشی از کار نامیده می شوند.
